2015 Çalışma Raporu

01.01.2015 – 31.12.2015 Dönemi

Yönetim Kurulu Çalışma Raporu

Çalışan Çocukların Korunması

  • Çalışma Ortamı Dergisi’nde ÇOCUK HABER kanalı : Sürekli olarak temasta olduğumuz çeşitli uluslararası web sitelerinden de yararlanarak, çocuk hakları alanında, çocukların yaşadıkları insan hakları ihlallerini okurlarımıza aktarmaya çalışmaktayız. Asker çocuklardan, çocuk gelinlere; zorbalıktan, zorla çalıştırmaya; eğitimde zulümden ailede şiddete kadar çocukların sorunları pek çok… Ama üzülerek söylemek zorundayız ki, bu sorunları çözmeye yönelik çabalar kadar, bizim topluma ve yetkililere iletme olanağımız da bir o kadar sınırlı. Web sitelerimiz yoluyla çocuk emeği ile mücadelenin duyurulması çabası içindeyiz. Aşağıdaki siteler buna örnektir :

  • Çocuk Emeği Dünya Atlası : Çocuk Emeğinin en kötü biçimlerinin ülkeler arasındaki dağılımını gösteren haritalardan ve bu konudaki temel bilgilerden oluşan bir sitedir. Onur Sunal’ın katkılarıyla 2006 yılında hazırlanan Atlas, 2015 yılında Damlanur Tat tarafından güncellenmiştir.

  • Çocuk Emeği Kaynakçası : Türkiye’de çocuk emeği alanında yapılan yayınları, kimlikleri ve kısa özetleri ile veren bir sitedir. 2006 yılına kadar olan bölümü Fatma Ülkü Selçuk ve Onur Sunal tarafından hazırlanan Kaynakça, 2015 yılında, Fatma Vatan tarafından güncellenmiştir.

  • Basında Çocuk Emeği : 1979-2013 yıllarını kapsayan ve beşer yıllık zaman dilimlerinde incelenen beş ulusal gazetede yer alan çocuk emeği ile ilgili haberler hem kupür ve hem de istatistik olarak verilmektedir. İlk bölümü Şafak Tartanoğlu tarafından hazırlanan ve yorumlanan araştırmanın, 2013 yılı güncellemesi Damlanur Tat tarafından yapılmıştır.

Kütüphane :

Prof.Dr.Nusret H.Fişek Kütüphanesi bir çok yerleşkeden oluşmakta ve kitap içeriklerine internet üzerinden ulaşılmaktadır (www.kutuphane.fisek.org.tr). Bu kütüphaneler içerisinde, “iş sağlığı güvenliği” ve “çocuk emeği” alanında, Türkiye’de başka kütüphane bulunmamaktadır. Bu bakımdan araştırıcılar için zengin bir başvuru kaynağıdır. Yerleşkede yer alan diğer kütüphaneler şunlardır :

  • Sosyal güvenlik

  • Kadın

  • Nüfus

  • Sosyal politika

  • Sendikalar

  • Sosyal hekimlik

  • Sivil Toplum Kuruluşları

  • İnsan Hakları

  • Türk Dış Gücü

  • Genel Kültür

İş Sağlığı Güvenliği’nde En Kötü Koşullarda Çalışanların Korunması :

En kötü koşullardaki işyerlerinde iş sağlığı güvenliğinin geliştirilmesi (Dökümcü Annesi Projesi) : 9 işçiden az işçi çalıştıran ve Ankara-Sincan’daki 1.Organize Sanayi Bölgesi’ne komşu Dökümcüler Sitesi’nde yer alan 40 küçük işyeri ile bu proje 2013 yılı başından beri yürütülmektedir. Fişek Sağlık Hizmetleri ve Araştırma Enstitüsü ile Ankara Dökümcüler Odası’nın önerisi ve işbirliği ile yürütülen çalışma bir yılını tamamlamıştır. “Döküm işlerinde çalışan işçilerin bir anne özeni ile kaza-hastalıklardan korunması ve sakınılması” hedeflenmiştir. Bu kapsamda yedi iş güvenliği uzmanı işyerlerine dağılmıştır. Risk analizlerini,, acil eylem planlarını ve işçilerin sağlık-güvenlik eğitimlerini yapmışlardır. Bu işyerlerinde çözülmesi gereken sorunları saptamışlar ve önceliklerini ortaya koymuşlardır. Zaman içerisinde ve işyerlerinin güçleri ölçüsünde sorunları gidermeye çalışacaklardır. Yine bu kapsamda beş işyeri hekimi işçilerin genel sağlık muayenelerini yapmıştır. Bu muayenelere koşut olarak solunum ve işitme işlevlerini aydınlatmak üzere akciğer filmi, akciğer fonksiyon testi (spirometri) ve kulak işitme testleri (odyometri) yapılmıştır. Ayrıca her sabah, hastalanan döküm çalışanlarının muayenesi yapılarak reçeteleri yazıldı. Çalışanların, çalışma koşullarından kaynaklanan tehlikelere karşı, bu kadar titizlikle korunması ne kadar yaygınlaşırsa; “anne şefkati” kavramı kafalarda yer ederse; iş sağlığı güvenliği ile ilgili o denli yüz güldürücü sonuçlar alınacağına ve iş felaketlerinin – iş cinayetlerini duymaz olunacağına inanıyoruz.

Çalışma Ortamı Dergisi :

1992 yılında yayın yaşamına başlayan Çalışma Ortamı dergisi, o tarihten beri hiç aksamadan ve gecikmeden, iki ayda bir çıkmakta. 2015 sonunda 143.sayısını çıkaran derginin, süreli yayınlar arasında saygın bir yeri var. 10 üniversiteden ve değişik bilim dallarından öğretim üyelerinin bilimsel danışma kurulunda yer aldığı, hakemli bir dergi. Derginin son sayısının yanı sıra arşivine internet üzerinden ulaşılabilmektedir (http://calismaortami.fisek.org.tr/).

Web siteleri :

Fişek Enstitüsü, tüm çalışmalarını tüm olanaklarını kullanarak dünya insanları ile paylaşmaya çalışıyor. Hiçbir karşılık beklemeksizin, tüm edindiğimiz bilgi ve deneyimleri, en kolay erişilebilir hale getirerek web sitelerimize koymaktayız. Sitelerimizden biri ingilizce. Ama geri kalan tüm sitelerimiz, dünyanın dört bir köşesinde Türkçe okuyabilenler tarafından izlenebilmekte. Biz de onları web istatistiklerimizden izleyebilmekteyiz. Yüzgüldürücü ziyaretçi sonuçlarımızı sizlerle de paylaşmak isteriz.

FİŞEK ENSTİTÜSÜ WEB İSTATİSTİKLERİ

Aralık ayı ve Yıllık

2015

AYRI ziyaretçi

Ziyaretçi

İndirilen sayfa

ARALIK

YILLIK

ARALIK

Sıra No

YILLIK

Sıra No

ARALIK

Sıra No

YILLIK

Sıra No

Basında Çocuk Emeği

117

1.696

158

10

2.370

10

1.118

10

13.786

10

Basında Sosyalizasyon

65

938

73

11

1046

11

542

11

8.690

11

Çalışma Ortamı

639

5.676

803

7

7.412

6

2.844

8

31.256

7

Çocuk Emeği Kaynakçası

374

3.311

492

9

5.130

9

3.422

6

57.792

5

Dağ Keçisi

532

5.335

699

8

7.133

7

1.680

9

22.136

8

Fişek Sağlık

1016

11.415

1.528

5

17.839

4

22.102

2

257.530

(% 10,0)

2

Çalışan Çocuklar Vakfı

1.346

12.497

2.020

4

19.425

3

11.216

4

132.293

3

İş Güvenliği

35.929

268.660

46.675

1

353.451

(% 72,6)

1

269.450

1

1.875.037

(% 72,6)

1

Kütüphane

3.573

30.621

5.219

2

49.595

(% 10,2)

2

11.418

3

121.898

4

PORTRELER

(Nisan’da başladı)

706

5.373

841

6

6.222

8

3.117

7

20.126

9

Sosyal Politika

1.706

13.617

2.111

3

17.272

5

5.571

5

42.141

6

TOPLAM

46.003

359.139

60.619

486.895

332.480

2.582.685

Sosyal Politika:

Sosyal politika, içerisinde çalışma ortamının geliştirilmesi, sosyal hekimlik vb yer aldığı bir politikalar mozaiği… Çeşitli makaleler ile bu alanı aydınlatmaya çalışan bir web sitemiz var (sosyalpolitika.fisek.org.tr). Bu site şu bölümlerden oluşmaktadır :

Ayrıca bu sayfa içerisinde e-kutuphane uygulamasını da zenginleştirmeye çalışıyoruz.

Özel Günlerde Çalışan Çocuk Sergisi ve Gönüllülerin El Emeği Sergileri (12 Haziran Çocuk İşçilikle Mücadele Günü, 20 Kasım Çocuk Hakları Günü) :

Vakfı ayakta tutmak için el birliğiyle çalışan gönüllerimiz, el emeği ürünlerini her fırsatta sergilmekteler… Özel günlerde, hem kamuoyu oluşturmak ve hem de Vakfa katkıda bulunmak için fırsat yaratmaktalar. Bu sunumlar, Vakfa bir çok yeni gönüllü kazandırdı. En büyük zenginliğimiz olan gönüllülerimize, bütün toplumun gönül borcu var. Onlar da çalışan çocuklara olan vefa borçlarını ödemeye çalışmaktalar.

Cumhuriyet Aydınları Portreleri ve Cumhuriyetin Anıt Kurumları:

Türkiye bilim ve tekniği kendisine kılavuz edinmiş yöneticilerce, komşu ülkelerinden çok ilerilere fırlayacak olanaklar buldu. Çoraklıktan yeşilliğe ulaşmasında, bir çok Cumhuriyet aydınının ve onların kurduğu Cumhuriyet’in anıt kurumlarının rolü oldu. Daha önce bir dizi kitap çıkararak “Cumhuriyet’in Anıt Kurumları”nı tanımaya çalıştık. 2015 yılında ise, Cumhuriyet aydınlarını tek tek incelemeye aldık. Cumhuriyet aydınları, bugüne dek bir çok eser bıraktılar; daha sonra başarılan ölmez eserlerin tohumlarını attılar. Bunu dar bir çevreye değil, tüm ilerici atılımları yapan “üstün değer”lerimiz için genelleyebiliriz. Canını dişine takarak yurdu için uğraş veren önderlerin yaşamlarından örnekler sunacağız. Herkese örneklik oluşturmaları umuduyla … Bu çalışmalarımız, Nisan 2015 tarihinden başlayarak web sitemizden izlenebilmektedir : www.portreler.fisek.org.tr

Prof.Dr.Nusret H.Fişek “101 Yaşında” Anma Etkinlikleri

Bu yıl halk sağlığı önderi ve sağlıkçıların başögretmeni Prof.Dr.Nusret H.Fişek’in 101.Doğum yılı… Anma etkinliklerinde bu tema öne çıktı. Her zamanki gibi ölüm yıldönümü olan 3 Kasım günü Çankaya Belediyesi’nin Kavaklıdere’deki Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde toplanıldı.

  • Çocuğun İnsan Hakları Ödülü : Bu yıl bu ödülün dördüncüsünü Nesin Vakfı’na verdik. Ödülün gerekçesi, erdemli, korkusuz, bilimin meşalesini elinden hiç bırakmayan çocuklar yetiştirmesi. Bu fırsattan yararlanarak, Vakfın kurucusu ve emekçisi Aziz Nesin’i de 100.Doğumyılında sevgiyle ve saygıyla anıyoruz.

  • Türk Tabipleri Birliği tarafından 1991 yılından beri verilmekte olan Nusret Fişek Halk Sağlığı Hizmet Ödülleri bu yıl da sahiplerini buldu. Ödül, DOĞADER ve Dr.Umur Gürsoy arasında paylaştırılmıştır.

DOĞADER’e ödülün verilme gerekçesi, çevre sağlığı alanında uzun süredir yaptığı çalışmalardır. Özellikle son yıllarda Bursa’da hava kirliliğini arttırması beklenen çimento fabrikası ve termik santralin kurulmasına karşı mücadelesidir.

Dr. Umur Gürsoy, bütün yaşamını çevre sağlığı konusunda mücadeleye adamış alanda çalışan bir halk sağlığı uzmanıdır. Bu uğurda çeşitli kitaplar, yayınlar üretmek yanında aktif eylemlere katılmış, bilirkişilikler yapmış, raporlar hazırlamıştır. Özellikle Çukurova’da yaptığı çevre mücadelesi ve nükleer santral karşıtı çalışmaları ile ödüllendirilmeye değer görülmüştür.

  • Karma Resim Sergisi : Vakfa armağan edilmiş çeşitli ressamların çalışmalarından oluşan resim sergisi anma etkinliklerine renk kattı.

  • Türk Tabipleri Birliği tarafından düzenlenen panelin konusu Göç ve Sağlık’tı. Prof.Dr.Nusret Fişek, Halk Sağlığı bilim çalışmalarına gönül verdiği kadar, nüfusbilim alanında da büyük çaba gösterdi. Türkiye’de bu bilim dalının gelişmesi için mücadele etti. Zamanında dünyanın en önemli 5 nüfusbilimcisinden biriydi. Bugünkü panelimizde konuşmacılarımız, nüfusbilimin 3 temel konusunda biri olan GÖÇ konusunu ele aldılar. GÖÇ konusu bir yanıyla nüfus bilimini, bir yanıyla sağlığı, bir yanıyla da insan haklarını ilgilendirir. Prof.Dr.Nusret Fişek, İnsan Hakları Derneği’nin ve İnsan Hakları Vakfı’nın kurucuları arasında yer alarak, insan haklarına olan duyarlılığını da ortaya koymuştu. Onun için bu panel konusu onu anmak için çok yerinde bir seçim olmuştur.

PANEL : Göç ve Sağlık

Oturum Başkanı : Prof.Dr.Hakan Altıntaş

(Hacettepe Üniv. Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı)

Suriyeli Mültecilerin Sağlık Sorunları : Prof.Dr.Cem Terzi

(Dokuz Eylül Üniv. Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı

Günümüzde Göçler ve Kadın Sağlığı : Prof.Dr.Şevkat Bahar

(Hacettepe Üniv. Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı)

  • Barış Dinletisi : Nusret Fişek’i anma etkinliklerinde bu barış dinletisinin her zaman ayrı bir yeri olmuştur. Bir çok değerli sanatçı konuğumuz olmuş ve toplum dostlarına müzik ziyafeti vermiştir. Bu kez çok seçkin ve saygın sanatçı bizlerle oldu. Sevda Cenap And Müzik Vakfı’nın çabaları ve katkıları için her yıl olduğu gibi teşekkür ederiz. Bu kez, ünlü keman yorumcusu Prof.Dr.Orhan Ahıskal’ı bizlere kazandırdılar. Barok dönem eserlerinin otantik icra çalışmalarından çağdaş müziğin “avant-garde” eserlerine kadar çok geniş bir daĝarcıĝa sahip olan Ahıskal, kuşağının en önemli kemancılarından biri olarak kabul edilmektedir. Sayın Orhan Ahıskal ve ona piyanoda eşlik eden Sayın Elif Önal Çubukçu bizlere en güzel tınıları ulaştırdılar.