26.02.1998
Çalışma Ortamı Dergisi:
1992 Mart ayından beri Fişek Sağlık Hizmetleri ve Araştırma Enstitüsü tarafından çıkarılmakta olan Çalışma Ortamı
Dergisi, 1997 Mart ayında Vakfın kuruluşu ile birlikte, Vakfa devredilmiştir.
1997 Mart-Ekim arasında dört sayı çıkarılması gerekirken, birleştirilerek 2 sayı çıkarılmış; bu tarihten sonra da, eskiden olduğu gibi her iki ayda bir yayınını sürdürmüştür. Derginin hacmi sürekli olarak korunmuş, ancak başlangıçta, 46 sayfalık 13,5×20 cm.’lik format 31.sayıdan başlayarak daha büyük 20×21 cm.lik bir formatla 24 sayfaya dönüşmüştür.
Derginin Vakfa geçmesinden bu yana Yazı İşleri Müdürlüğü’nü Sn.Haluk Orhun sürdürmektedir. Dergiye getirdiği yeni hava ve özverili çabaları dolayısıyla kendisine teşekkürlerimizi sunarız.
Kültür Bakanlığı Kütüphaneler Genel Müdürlüğü tarafından Ocak-Aralık 1998 tarihleri arasında 500 kütüphane için satın alınması kararlaştırılmıştır. Aynı antlaşmanın Ocak-Aralık 1999 yılında da devam edeceği umulmaktadır.
1999 yılından başlayarak, “Bilimsel Danışma Kurulu (BDK)” ve “Yayın Yönlendirme Kurulu (YYK)” uygulamalarına geçilecektir. BDK üyeleri, tek tek yazacakları raporlarla, derginin yıllık uygulamasını değerlendirecek ve gelişme doğrultusu konusunda önerilerini sıralayacaklardır. YYK ise, her iki ayda bir dergi yayınından sonra bir araya gelerek, çıkan dergiyi değerlendirecek ve yeni dergi için öneriler getirecektir; bu çalışmalarında BDK üyelerinin raporlarını da gözönünde tutacaktır.
Düşünce Atölyeleri :
1992 Kasımında başlayan okur seminerlerinin temel amacı, okurlarının Çalışma Ortamı Dergisini yönlendirmeleri, yazı üretimi ve katılımcıların zenginleşmeleri için bir araç olmaktı. 1997 Haziran ayından başlayarak, Düşünce Atölyesi olarak nitelendirilen bu çalışma, 30-35 kişilik düzenli bir katılımcı kitlesiyle birlikte çalışmalarını ve üretkenliğini sürdürmektedir. Her toplantı sonunda konu belirlendiği için, konuların devamlılığı ve katılımcıların kafasındaki yanıtlanmamış sorunlar belirleyici olmaktadır. Görüldüğü gibi, daha çok birey ve onun toplum-toplumsal örgütlenmelerdeki yeri sorgulanmak istenmektedir.
Madde Bağımlılığını Önlemede Eylem Planı Arama Konferansı (21-22 Haziran 1997, Ankara)
Yaşam Kalitemiz ve Mikro Göstergeleri (22-23 Kasım1997, Ankara)
Yurttaşlık Bilinci ve Yurttaş Eylemi (21-22 Şubat 1998, Ankara)
Takım Oyununun Ön Koşulu Olarak İletişim ve Etkileşim (23 Mayıs 1998, Ankara)
Toplumsal Duyarlılığın Geliştirilmesi (26 Eylül 1998, Ankara)
İnsanın Kimlik Savaşımı (Birey Olma) (21 Kasım 1998, Ankara)
Toplumsal Örgütlerde Demokratik İşleyiş (13 Şubat 1999, Ankara)
Düzenlediğimiz Toplantılar :
KOBİ’lerde Kalite Yönetimi (8 Kasım 1997 Cumartesi) günü Ostim Sanayici ve İşadamları Derneği ile birlikte Ostim’de düzenlediğimiz toplantıya konuşmacı olarak Prof.Dr.İsmail Üstel, Aykut Kazancı, Müfit Akyos, Haluk Orhun, Doç.Dr.A.Gürhan Fişek (panel yöneticisi) ve OSİAD Başkanı Mehmet Akyürek (açılış konuşmacısı) katılmışlardır.
15 Mart 1998 tarihinde merkezimizde Doç.Dr.Nurgün Ersan’ın katılımıyla Aile İçi Etkileşim konulu bir söyleşi düzenlenmiştir.
2 Mayıs 1998 tarihinde merkezimizde Doç.Dr.A.Gürhan Fişek’in katılımıyla “Çalışan Çocuk Sorunu ve Çözüm İçin Eylem Önerileri” konulu söyleşi ve video sunumu yapılmıştır.
Düzenlediğimiz Sanatsal Etkinlikler :
Resim Sergileri (Mücella Yapıcı, Oğuzhan Akova, Zaika Ergüven)
El Ürünleri Sergisi (sürekli)
Belgesel Fotoğraf Sergisi-Anadolu’da Dericilik- Lütfü Dağtaş
(30 Aralık 1998 – 15 Şubat 1999)
Katkıda Bulunduklarımız :
Küresel Çocuk Yürüyüşü’nün Türkiye ayağı (27 Nisan-4 Mayıs 1998) Türk-İş, Hak-İş, DİSK, KESK, TESK tarafından düzenlenmiş, Vakfımızın hekimleri Dr.Nihal Yürüker ve Dr.Tayyar Bakış tarafından da Ostim Çıraklık Eğitimi Merkezi’nde Yürüyen Klinik’te “küresel yürüyüşçü çocuklar”ın sağlık muayeneleri yapılmıştır.
ODTÜ İstatistik grubunun davetlisi olarak Fiz.Y.Müh.Haluk Orhun, Ecz.Dr.Leyla Üstel ve Doç.Dr.A.Gürhan Fişek, öğrencilere yönelik olarak düzenlenen bir panelin konuşmacıları oldular ve çalışan çocukları anlattılar.
TRT FM’de yayınlanan “Dinamik” programı aracılığıyla biraraya gelen Dinamik Dostları’nın 1998’in altı ayındaki iki toplantısını konuk ettik. Bu birliktelik dost çemberimizin gelişmesine büyük katkıda bulundu.
2 Haziran ve 5 Haziran 1998 günleri “Düşler ve Öyküler Dergisi”nin düzenlediği 2.Ankara Öykü Günleri kapsamında yeralan iki etkinlik, Prof.Dr.Nusret H.Fişek Bilim ve Sanat Ortamı’nda yapılmıştır. Işık Kansu’nun yazıp Şahin Ergüney’in okuduğu, iki sanatçımızın (Cemil Kavukçu, Burhan Günel) “Çocukluğa Yolculuk” çok güzel bir ortamda ve katılımcıların da doyumu ile son bulmuştur.
MEKSA Vakfı tarafından “Eğitim Teknikleri Semineri”nde iş kazaları, meslek hastalıkları, güvenlik önlemleri ve donanımları konularında konuşmak üzere Vakfımızdan konuşmacı istemiştir. Vakfımızın Denetim Kurulu Üyesi de olan Kim.Y.Müh.Mustafa Taşyürek, 12-14 ve 17-19 Ağustos 1998 tarihlerinde Köyceğiz’de düzenlenen bu eğitimlere katılmıştır.
Sendikalarda Uzmanlık Grubu Eğitimleri Atölye Çalışmaları, Friedrich Ebert Vakfı’nın desteğiyle T. Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakıf tarafından düzenlendi. Vakıf gönüllülerimiz bunlardan ikisine konuşmacı + tartışmacı olarak katıldılar. Bunlardan ilki “Çocuk İşçiliği” (17-18 Eylül 1998) üzerineydi ve Oya Fişek, Nurhayat Kemerli, Murat Fırat, F.Ülkü Selçuk ve A.Gürhan Fişek katıldılar. Doç.Dr.A.Gürhan Fişek, “Çocuk İşçiliği Sorunu ile Sendikalar Niçin İlgilenmeli?” başlıklı bir bildiri sundu. Bir başka atölye çalışması ise “Medya’dan Sendikaların Yararlanması” (1-4 Ekim 1998) üzerineydi ve bu çalışmaya katılan Oya Fişek de “Radyonun Rolü, Sendikaların Yararlanma Olanakları ve Kurulabilme Koşulları” üzerine bir bildiri sundu.
İzmir Saint Joseph Lisesi’nin isteği üzerine Oya Fişek, 15 Aralık 1998’de, iki ayrı toplantıya katılarak liselilerle “çalışan çocuklar” olgusunu tartıştı.
Katıldıklarımız :
25-27 Şubat 1998 tarihleri arasında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından düzenlenen “Çocuk ve Ergen Psikiyatrisinde Epidemiyoloji ve Koruyucu Ruh Sağlığı Sempozyumu”nda Doç.Dr.A.Gürhan Fişek, “Çalışan Çocukların Sağlık Sosyal Sorunları ve Çözüm Girişimleri” konulu çağrılı-bildiri sunulmuştur.
Türkiye Çevre Vakfı tarafından düzenlenen “Nüfus, Çevre ve Kalkınma Konferansı”na izleyici olarak Leyla Üstel ve A.Gürhan Fişek; yine aynı Vakıf tarafından düzenlenen “Sürdürülebilirlik Konferansı”na da Leyla Üstel katılmıştır.
Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü tarafından düzenlenen III.Nüfus Bilim Kongresi’ne, hem sergi (stand) açarak, hem de bildiri sunarak katılındı (2-5 Aralık 1997).
4 Mayıs 1998 günü İşçi Sağlığı Haftası Etkinlikleri kapsamında, Hak İş Konfederasyonu ile Çukurova Üniversitesi işbirliğinde düzenlenen “Gelişmişlik, İnsanın Değeri ve Türkiye’de İşçi Sağlığı-Güvenliği” adlı panele Vakfımızı temsilen Doç.Dr.A.Gürhan Fişek katılmıştır.
3.Sektör ve Umut Vakıfları tarafından düzenlenen iki günlük toplantıya Leyla Üstel izleyici olarak katılmıştır.
27-29 Mayıs 1998 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen 6.Ergonomi Kongresi’ne Doç.Dr.A.Gürhan Fişek, “Çalışma Koşullarının Çalışan Çocuklara Getirdiği Yük” başlıklı bir bildiriyle katılmıştır.
8-15 Ağustos 1998 tarihlerinde Amsterdam düzenlenen Dünya Pediatri Kongresi’nde Gürhan Fişek, bir çağrılı bildiri ve bir poster sunumu yapmıştır.
1 Ekim 1998’de “Çocuk İşçiliğini Sona Erdirme Uluslararası Programı (IPEC) Türkiye Ülke Raporu Değerlendirme Toplantısı ve Paneli’ne Vakfımız adına Doç.Dr.A.Gürhan Fişek katılmıştır. Bu toplantıda, ODTÜ’lü bağımsız uzmanlarca, Vakfımızın yürüttüğü çalışan çocuklara yönelik etkinlikler de incelenmiş ve övgüyle karşılanmıştır.
13 Kasım 1998 tarihinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen “Cumhuriyetimizin 75. Yılında Çalışan Çocuklar ve Kadınlar” konulu sempozyuma Vakfımız adına 3 Kasım 1998’de (Tekirdağ) Dr.Murat Fırat ve 13 Kasım 1998’de (Adana) Doç.Dr.A.Gürhan Fişek katılmıştır.
Habitat sonrası, konuyla ilgilenen kişi ve kuruluşların katılımıyla toplanan Çocuk Kozası toplantılarına katılınmış olup; belirli bir süredir bu toplantılara, Vakıf merkezimizde ev sahipliği yapılmaktadır.
Çalışmalarımızı İncelemek Üzere Gelen Yabancı Konuklar :
Düzenlediğimiz Kermesler:
Gerek kendi düzenlediğimiz kermeslerde ve gerekse katıldığımız kermeslerde, gönüllülerimizin katkıları teşekkürler anılmaktadır. Onlar büyük bir özveriyle vakfımızın adını duyurmak ve karınca kararınca kaynak yaratabilmek için iki yıl boyunca didindiler. Vakfın her emek gereksinmesinde, sıkışık zamanında ve özveri arandığında, yanımızda bulduğumuz Mürşide Mahmutoğlu, Jale Şengül, Nesrin Vural, Gül Arcak, Tülin Koca, Nuray Ocakcı, Işıl Sipahi, Kıymet Uğurman, Duygu Berberoğlu, Neşe Bayazıt’a teşekkür borçluyuz.
Hem düzenlediğimiz ve hem de katıldığımız kermeslerde, Vakfımız için elde edilen bağışların tutarı 3 milyar liranın üzerindedir.
Sürekli Kermes (Vakıf Merkezinde)
Büyük Ankara Oteli’nde bizim düzenlediğimiz Kermes (18 Ekim 1997)
Büyük Ankara Oteli’nde bizim düzenlediğimiz Kermes (19 Aralık 1998)
Tanıtım Amacıyla Katıldığımız Kermes, Panayır ve Kongreler :
4.Uluslararası Sanat ve El Ürünleri Fuarı (Ekim 1998)
Amerikan Kültür Derneği Yılbaşı Kermesi (1997 ve 1998)
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği
Rotary (İlker) Kermesi
Kadın ve Gençlik Vakfı Kermesi (İki kez)
Denizci Eşleri Kermesi
Batıkent Atatürkçü Düşünce Derneği Kermesi
Türk Kore Kadınlar Derneği
Rotary-GOP Panayırı (İki kez)
Üniversiteli Kadınlar Kermesi
3.Ulusal İşçi Sağlığı Kongresi – TTB (Nisan 1998)
HASAK – Sağlıklı Yaşam Fuarı (22-26 Mart 1999)
Diğerleri.
Düzenlediğimiz Yarışma:
Ülke çapında ilköğretim okulunda okuyan çocukların, çalışan yaşıtlarıyla ilgili algı ve çözümlemelerini konu alana “resim, düzyazı ve şiir” yarışması, 1998 yılında gerçekleştirilmiş 41 resim, 7 düzyazı ve 7 şiir ödüle değer bulunmuştur. 11 Ekim tarihinde düzenlenen toplantıda katılan öğrencilere ödülleri ve sertifikaları verilmiş; katılamayanlarla okullarının ödül ve sertifikaları ise posta ile gönderilmiştir. Bu yarışma için el emeği ve göz nuru döken değerli öğrenci kardeşlerimiz ile öğretmenlerine; bunları değerlendiren jüri üyelerimiz Arzu Ayçiçek, Başak Boztok, Ayçe Çelikel, Oya Fişek, Zeynep Kurada, Gökçe Sert, Gülseren Sönmez, Jale Şengül, Mücella Yapıcı’ya teşekkür borçluyuz.
Proje Çalışmaları :
Harb İş Sendikası Genel Merkezi ile 3 ilde yürütülen İş Sağlığı Güvenliği Eğitim ve Danışmanlık Projesi (10 ay süreli) Aralık ayında son bulmuştur. 3 ilde ve 5 fabrikada çalışan işçilerin katıldığı etkinliklerle, duyarlı işçilerin iş sağlığı güvenliği konusunda bilgilerinin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Ayrıca İstanbul’da, askeri işyerlerinde çalışan kadın işçilerden oluşan kadın komisyonu ile de bir iletişim ve duyarlılıştırma toplantısı yapılmıştır. Bu çalışmalarda Fişek Enstitüsü’ne Mustafa Taşyürek, Haluk Orhun, Nurhayat Kemerli, Oya Fişek ve Yıldırım Çakar katkıda bulunmuştur.
ILO/IPEC çerçevesinde TİSK ile işbirliği içinde yürütülmekte olan Pendik Çıraklık Eğitim Merkezi’nde “Çalışan Çocukların Sağlık Taraması”nın ilk evresi Ekim 1998’de tamamlanmıştır. 180 çalışan çocuğun genel sağlık muayenesi, kulak işitme testi ve akciğer fonksiyon testi’nin yapıldığı çalışma, TİSK tarafından da başarılı olarak nitelenmiş ve teşekkürle karşılanmıştır. Nisan 1999’da yapılacak ikinci tarama ile çalışan çocukların durumları ile ilgili kıyaslamalar yapma olanağı da araştırılacaktır.
Avrupa Birliği ile Çalışan Çocuk Tatil Köyü Projesi (Henüz Yanıt Yok)
Avrupa Birliği’ne SIYOMDER ve KAYUT ile birlikte önerilen bir başka proje de “Education on Human Rights and Democracy Towards Child Labour (Çalışan Çocukların İnsan Hakları Projesi)” (TODAIE Sevk ve İdare Yüksek Okulu Mezunları Derneği & TODAIE Kamu Yönetimi Uzmanları Derneği ile işbirliği halinde hazırlanan ve Avrupa Birliği’ne sunulan proje için henüz bir yanıt yoktur).
“Çalışan Çocuklara Ücretli Tatil Olanağı” Projesi için T.Harb-İş Sendikası ile görüşülmüş ve Sendika’nın 600 yatak kapasiteli Yalova Dinlenme Tesisleri’nin olanaklarından yararlanılarak 50-60 kadar çalışan çocuğa AB için önerilen projenin ilkeleriyle uyumlu tatil olanağı sağlanması kararlaştırılmıştır.
The Associated Country Women of the World adlı kuruluşu sunduğumuz “Kırsal Kadın Yükü” araştırması incelenme sürecindedir.
Röntgen Taramaları (Perihan Fişek tarafından 1,5 milyar liralık koşullu bağış, hem toplumsal hizmet ve hem de vakfa gelir amacıyla bu araçların alınması için bir ivme olması için verilmiştir)
Bağışlar ve Kart Satışı :
Perihan Fişek, Selanik Cad. 52/4 Kızılay Ankara adresindeki dairesini Vakfımızın kullanımına ücretsiz sunmuştur. Ayrıca, röntgen cihazı alınabilmesi için 1,5 milyar TL bağışta bulunmuştur.. Bugün Vakıf Merkezi ve Prof.Dr.Nusret H.Fişek Bilim ve Sanat Ortamı olarak görev yapmaktadır. Kendisine teşekkürlerimizi sunarız.
Alaettin Gürtuna (1923-1996)’nın özel kolleksiyonunda yer alan 4 fotoğrafı ailesi tarafından Vakfımıza kart yapılmak üzere armağan edilmiş ve hazırlanan kartların satışından önemli gelir elde edilmiştir. Vakfımızın yakın destekçisi ve bizden emeğini esirgemeyen Hediye Gürtuna’ya sonsuz teşekkürler. Bu çalışma, Vakfımızın tanıtımına ve gönüllülerimizin de aktif hale dönüşmesine hizmet etmiştir.
Adlarını tek tek yazamadığımız gönüllülerin bağışlarını da teşekkürle anmadan geçemeyiz.
Gönüllülerimizin aktif hale dönüşmesine yardımcı olan diğer bir etkinlik de, cola tenekelerinin ve eski giysilerin toplanmasıdır. Cola tenekelerinin yeterince gelir getirmediğinin anlaşılmasından sonra bu çabaya son verilmiştir. Buna karşın eski giysiler, hem önemli bir gelir kaynağı olmuş; hem de gereksinme içindeki yoksullara ulaştırılmıştır.
11 Haziran 1998 günü Avukat Cevat Balta, “sayısız parti değiştirerek, hem kendini seçenleri utandıran ve hem de TBMM’ne atalarımızın kazandırdığı saygınlığı zedeleyen bir milletvekili hakkında” istediği manevi tazminatı, kazandığı takdirde Vakfımıza bağışlayacağını bildirerek, bir dava açmıştır. Konu ve Vakfımızın adı basında da yer almıştır.
Diğer Örgütlerle Birliktelikler :
Sivil İletişim ağı
TİSK ile çalışan çocuklara yönelik eylem birlikteliği
Çocuk Kozası : Habitat sonrası yaşama geçen “Çocuk Kozası”nı oluştura vakıf, dernek ve bireylerin katılımıyla düzenen “Ankara’da Çocuk Olmak” adlı panel ve gösteri 11 Ekim 1998 günü Türk İş Salonları’nda gerçekleştirilmiştir. Devlet Bakanı Hasan Gemici’nin de katıldığı tören yüksek katılımlı ve coşkulu geçmiştir. Çocuk Kozası ile birlikte 5 Şubat 1999’da Ümitköy Galleria’da bir Şenlik de düzenlenmiştir.
Aldığımız Ödül :
Fişek Enstitüsü’nün çalışan çocuklara yönelik yıllar süren özverili, özgün ve yankı getiren çalışmaları ile Carol Humpreys’in “model”imize yönelik inceleme gezisi ve sunuşları, Bilkent Rotary Kulübü’nün 1998 Hizmet Ödülü’nün Doç.Dr.A.Gürhan Fişek’e verilmesinin en önemli belirleyicileri olmuştur.
Av.Cevat Balta’nın Jesti :
Av.Cevat Balta, bir çok parti değiştirerek, hem seçmenlerine hem de topluma hakaret ettiği gerekçesi ile Afyon Milletvekili Kubilay Uygun hakkında açtığı davada, manevi tazminatın kazanılması halinde, bu meblağın Vakfımıza verilmesi isteğiyle dava açtı.
Çırakların Muayeneleri:
Çalışan çocukların, toplu olarak bulunabildikleri merkezlerden biri de Çıraklık Eğitimi Merkezleridir. Çalışma koşullarının çalışan çocuklar üzerindeki etkilerini ortaya koyacak en uygun çalışma da, onların çok yönlü sağlık muayenelerinin gerçekleştirilmesidir. Bunun için Fişek Enstitüsü, dört koldan çalışmaktadır.
Dr.Nihal Yürüker, Müge Ersoy, F.Ülkü Selçuk’tan oluşan ekibimiz, 4.Akşam Sanat Çıraklık Eğitim Merkezi’nde (Ankara),
Dr.Sinan Yolsal, Dr.Tolga Köseoğlu, Doğu Sanayi Sitesi ÇEM’de (İstanbul),
Dr.Azime Bilgiç Denizli ÇEM’de ,
Dr.Tayyar Bakış, Dr.Gülhanım Öztekin, Dr.A.Gürhan Fişek ve Dr.Reha Çankaya’dan oluşan bir başka ekibimizde Yürüyen Klinik’le işyerlerinde çalışan çocukların muayenelerini ve sosyal anketlerini gerçekleştirmişlerdir.
Medya ile İlişkiler :
CTV tarafından çalışan çocuklarla ilgili düzenlenen televizyon programına Vakfımız adına Leyla Üstel katıldı.
Posta Gazetesi’nde Güneş Gürson, Cumhuriyet Gazetesi’nde Işık Kansu ve Yeni Gebze Gazetesi’nde Münevver Saltürk, Evrensel Gazetesi’nde Özgür Doğan (26.12.1998) ve Radikal Gazetesi’nde Hilal Köylü ve Daily News Gazetesinde Zeynep Erdim çalışmalarımızdan sözettiler.
Kolejliler Bülteni’nde Leyla Üstel ile yapılan röportaj, çalışmalarımızın çeşitli çevrelere ulaşmasında etkili olmuştur.
TRT Ankara Televizyonu programcılarından Süha Delikçi “Ankara’da Çocuk Olmak” etkinliğimizi işleyerek bizi tanıtanlardan.
İstanbul Radyosu’nda, Zehra Karabel’ce hazırlanan “Stüdyo Marmara” programında, Gürhan Fişek ve Yasemin Günay ayrı ayrı günlerde vakıf çalışmalarını tanıtmışlardır. Ayrıca, “Gönüllü ağı” toplantısı ile “Yarışma Duyurusu” da bir başka programda yayınlanmıştır.
Milli Eğitim Bakanlığı’nca çıkarılan “Ankara” dergisinde Vakfımızı tanıtan bir yazı yayınlanmıştır.